Zeventig en het rijbewijs

Gegevens

Dit artikel schreef ik in december 2004 in het eerste nummer van ZieZo!, ledenblad van de Katholieke Bond van Ouderen Noord-Brabant 

Peijs wil eind aan bureaucratie verlenging rijbewijs 70-plus

‘De regelmatige keuring is bedoeld om ook ouderen veilig en verantwoord aan het verkeer deel te laten nemen.’ Met deze zin verklaart het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) waarom je vanaf je zeventigste jaar elke vijf jaar met je plasje naar de dokter moet als je het rijbewijs wilt laten verlengen. Die regel geldt al sinds 1 oktober 1986. Maar er lijkt verandering op komst. Minister Karla Peijs van Verkeer en Waterstaat wil, daartoe aangemoedigd ook door de ouderenbonden, af van die verplichte keuring. En van al het bureaucratische gedoe dat er mee samenhangt. Als haar dat lukt wordt ouderen waarschijnlijk ook minder geld uit de zak geklopt.

Peijs wil verplicht stellen dat iedere rijbewijshouder die denkt medisch niet geschikt meer te zijn om auto te rijden, zich meldt. Wie dat nalaat, krijgt  een rijverbod. Hoe ze dat in het vat wil gieten, is de vraag. Wie zeventig jaar wordt hoeft, zo wil de minister, alleen maar een geneeskundige verklaring ‘nieuwe stijl’ in te vullen en in te sturen, voorzien van een bevestiging door een huisarts.Wat de huisarts voor zo’n bevestiging moet doen, is ook nog de vraag. En wat mag hij daar voor rekenen?  Verder wil Peijs dat ieder vanaf 45 jaar bij iedere vernieuwing van het rijbewijs een verplichte ogentest ondergaat. En ook die zal wel niet gratis zijn. Voorlopig zal het nog wel even bij het oude blijven. En dus begint de bijna zeventigjarige die het rijbewijs wil verlengen nog altijd met een gang naar het gemeentehuis waar hij voor 18,75 euro een eigen geneeskundige verklaring haalt. Hij vult zelf een stel vragen in en gaat dan met het formulier naar de dokter die er zijn bevindingen aan toevoegt.  

De dokter
Wat de dokter moet doen, is nauwkeurig voorgeschreven.’De arts beoordeelt uw algemene lichamelijke en geestelijke conditie en het functioneren van uw armen, benen en wervelkolom. Hij zal ook uw bloeddruk meten en uw urine controleren op een mogelijke suikerziekte. Uw gezichtsscherpte wordt opgenomen zonder en eventueel mét bril/contactlenzen.’  Maar wat moet/mag dat kosten? Volgens de website van CBR weet het regiokantoor in Eindhoven alles over kosten. Dus even bellen. “Nee, ik weet dat niet”, zegt een voorlichter. “Ik geef u de medische administratie.” Maar ook die weet van niks. “We hebben geen inzage in de kosten. Ik geef u iemand anders.”  Het duurt even en dan: “Ik heb nu eindelijk iemand aan de telefoon, ik hou u vast.”  En dat levert het antwoord op dat we maar beter maandag terug kunnen bellen. “Maar wel voor drie uur ’s middags.”

Royale prijs
Dat duurt te lang. Misschien weet Postbus 51 raad. “Nee, ik verbind u door met een publieksvoorlichter van het ministerie van Verkeer en Waterstaat.” Ook die weet het niet. Hij geeft het telefoonnummer van  het College Tarieven Gezondheidszorg. En daar deelt een persoon mee dat een arts sinds 1 januari 2003 ten hoogste 74,20 euro mag rekenen voor de keuring voor  het rijbewijs. Een royale prijs voor een eenvoudige keuring die misschien maar een half uurtje duurt. Maar brengt élke dokter dit bedrag  in rekening? Wat is daarvan bij KBO-afdelingen bekend? Eugène de Jong van de afdeling Valkenswaard: “Hier is een gepensioneerde dokter die 25 euro rekent. Hij vraagt wel een bewijs dat je lid van een ouderenbond bent.” Liesbeth Wiegersma, sinds anderhalf jaar wonend  in Ulvenhout: “Een rustend huisarts in Breda keurt voor 25 euro, maar alleen leden van de ANBO. Ik heb geprobeerd KBO Den Bosch in dit verband tot actie te brengen, maar dat lukte niet. Tot mijn verbazing las ik ergens dat je op internet een lijstje van goedkope artsen kon vinden. De site herinner ik me niet meer. Maar ik vond er een arts in Ulvenhout. Ik weet niet meer hoe ze heet, maar het was een aardig vrouwtje en ze keurt voor 25 euro.” Mari Michels in Grave en Jo van der Putten in Heesch kennen geen arts die het voor minder doet. In de gemeente Heusden keurt de vroegere GAK-arts Fijneman voor 25 euro. “Nee”, zegt secretaris Hans van Eijden van KBO Drunen, “hij is er mee gestopt. Maar er zijn hier artsen die het voor 40 euro doen. Maar zonder rekening.” Even controleren bij Fijneman. “Ik keur nog steeds voor die prijs. Ik hoef er niet van te leven.”.      

Foto’s
Als je in orde bent bevonden, en de dokter heeft er aan gedacht bij de geneeskundige verklaring je uittreksel uit het bevolkingsregister te voegen, die je minstens zeven euro heeft gekost, krijg je van het CBR een ‘verklaring van geschiktheid’. En die geeft toegang tot verlenging van het rijbewijs. Maar niet meteen. Eerst nog twee pasfoto’s en ook daar gelden regels voor. De foto mag niet ouder zijn dan een half jaar, de foto moet 3,5 bij 4,5 centimeter zijn, de breedte van het hoofd moet 2 centimeter van de afbeelding beslaan, de ogen moeten zichtbaar zijn, de foto moet recht van voren zijn genomen tegen een lichte egale achtergrond, de foto mag geen kleefstrook hebben, je mag geen hoofddeksel, haarbanden en enzovoorts (?) op je hoofd hebben. En de foto moet zo zijn gemaakt dat aan de rechterzijde een kartelrand kan worden aangebracht en in de onder- en bovenkant van de foto nog cijfers en letters kunnen worden gestanst.

Op naar de fotograaf. Ook al moet je maar twee foto’s hebben, hij levert ze alleen per vier. En daar betaal je dus ook voor: 6,95 euro. Wat rekent dan een gemeente nog voor het rijbewijs? De gemeente Heusden, waar ik woon, zal daar over terugbellen, hetgeen niet is gebeurd. De gemeente Den Bosch stuurt een keurig stukje drukwerk. En daar begrijp ik uit dat het rijbewijs je nog eens 27 euro kost.
Wat minister Peijs wil kan een stap in de goede richting zijn. Maar hoe lang zal het duren voor die stap gezet wordt?

Per 1 januari 2014 geldt dat de keuring voor het rijbewijs op 75-jarige leeftijd moet.